به نسیمی همه راه به هم می ریزد کی دل سنگ تو را آه به هم می ریزد
سنگ در برکه می اندازم و می پندارم با همین سنگ زدن ، ماه به هم می ریزد
عشق بر شانه هم چیدن چندین سنگ است گاه می ماند و نا گاه به هم می ریزد
آنچه را عقل به یک عمر به دست آورده است دل به یک لحظه کوتاه به هم می ریزد
آه یک روز همین آه تو را می گیرد گاه یک کوه به یک کاه به هم می ریزد
فاضل نظری
اشعار زیر دوبیتی های انتخاب شده از مرحوم باباطاهر عریان هست.
شاید بتوان گفت باباطاهر عریان اولین کسی هست که به این زیبایی توانست مباحث عرفانی ، اخلاقی را در قالب دوبیتی بیان کند.
قالبی که بیشتر برای ذکر حالات و احساسات هست.
در ادامه 10دوبیتی زیبا براتون آوردم.
انشاالله که مقبول افتد.
شب تار است و گرگان میزنند میش دو زلفانت حمایل کن بوره پیش
از آن کنج لبت بوسی بموده بگو راه خدا دادم بدرویش
از باغ می‌برند چراغانی‌ات کنند تا کاج جشنهای زمستانی‌ات کنند
پوشانده‌اند «صبح» تو را «ابرهای تار» تنها به این بهانه که بارانی‌ات کنند
یوسف! به این رها شدن از چاه دل مبند این بار می‌برند که زندانی‌ات کنند
ای گل گمان مکن به شب جشن میروی شاید به خاک مرده‌ای ارزانی‌ات کنند
یک نقطه بیش فرق رحیم و رجیم نیست از نقطه‌ای بترس که شیطانی‌ات کنند
آب طلب نکرده همیشه مراد نیست گاهی بهانه‌ای است که قربانی‌ات کنند
فاضل عزیزمون!!!
محتسب، مستی به ره دید و گریبانش گرفت مست گفت ای دوست، این پیراهن است، افسار نیست
گفت: مستی، زان سبب افتان و خیزان میروی گفت: جرم راه رفتن نیست، ره هموار نیست
گفت: میباید تو را تا خانهٔ قاضی برم گفت: رو صبح آی، قاضی نیمه‌شب بیدار نیست
گفت: نزدیک است والی را سرای، آنجا شویم گفت: والی از کجا در خانهٔ خمار نیست
گفت: تا داروغه را گوئیم، در مسجد بخواب گفت: مسجد خوابگاه مردم بدکار نیست
گفت: دیناری بده پنهان و خود را وارهان گفت: کار شرع، کار درهم و دینار نیست
گفت: از بهر غرامت، جامه‌ات بیرون کنم گفت: پوسیدست، جز نقشی ز پود و تار نیست
گفت: آگه نیستی کز سر در افتادت کلاه گفت: در سر عقل باید، بی کلاهی عار نیست
گفت: می بسیار خوردی، زان چنین بیخود شدی گفت: ای بیهوده‌گو، حرف کم و بسیار نیست
گفت: باید حد زند هشیار مردم، مست را گفت: هشیاری بیار، اینجا کسی هشیار نیست
پروین اعتصامی
مولوی
مثنوی معنوی
دفتر دوم
منازعت چهار کس جهت انگور که هر یکی به زبان خودش آن را می نامید
چار کس را داد مردی یک درم آن یکی گفت این بانگوری دهم
آن یکی دیگر عرب بد گفت لا من عنب خواهم نه انگور ای دغا
آن یکی ترکی بد و گفت این بنم من نمی‌خواهم عنب خواهم ازم
آن یکی رومی بگفت این قیل را ترک کن خواهیم استافیل را
در تنازع آن نفر جنگی شدند که ز سر نامها غافل بدند
مشت بر هم می‌زدند از ابلهی پر بدند از جهل و از دانش تهی
صاحب سری عزیزی صد زبان گر بدی آنجا بدادی صلحشان
پس بگفتی او که من زین یک درم آرزوی جمله‌تان را می‌دهم
چونک بسپارید دل را بی دغل این درمتان می‌کند چندین عمل
یک درمتان می‌شود چار المراد چار دشمن می‌شود یک ز اتحاد
گفت هر یکتان دهد جنگ و فراق گفت من آرد شما را اتفاق
پس شما خاموش باشید انصتوا تا زبانتان من شوم در گفت و گو
گر سخنتان می‌نماید یک نمط در اثر مایهٔ نزاعست و سخط
گرمی عاریتی ندهد اثر گرمی خاصیتی دارد هنر
سرکه را گر گرم کردی ز آتش آن چون خوری سردی فزاید بی گمان
زانک آن گرمی او دهلیزیست طبع اصلش سردیست و تیزیست
ور بود یخ‌بسته دوشاب ای پسر چون خوری گرمی فزاید در جگر
شمه‌ای از داستان عشق شورانگیز ماست این حکایتها که از فرهاد و شیرین کرده‌اند
هیچ مژگان دراز و عشوهٔ جادو نکرد آنچه آن زلف دراز و خال مشکین کرده‌اند
ساقیا می ده که با حکم ازل تدبیر نیست قابل تغییر نبود آنچه تعیین کرده‌اند
در سفالین کاسهٔ رندان به خواری منگرید کاین حریفان خدمت جام جهان‌بین کرده‌اند
نکهت جانبخش دارد خاک کوی دلبران عارفان آنجا مشام عقل مشکین کرده‌اند
ساقیا دیوانه‌ای چون من کجا دربر کشد دختر رز را که نقد عقل کابین کرده‌اند
خاکیان بی‌بهره‌اند از جرعهٔ کاس الکرام این تطاول بین که با عشاق مسکین کرده‌اند
شهپر زاغ و زغن زیبا صید و قید نیست این کرامت همره شهباز و شاهین کرده‌اند
عابدی، در کوه لبنان بد مقیم در بن غاری، چو اصحاب الرقیم
روی دل، از غیر حق برتافته گنج عزت را ز عزلت یافته
روزها، می‌بود مشغول صیام قرص نانی، می‌رسیدش وقت شام
نصف آن شامش بدی، نصفی سحور وز قناعت، داشت در دل صد سرور
بر همین منوال، حالش می‌گذشت نامدی زان کوه، هرگز سوی دشت
از قضا، یک شب نیامد آن رغیف شد ز جوع، آن پارسا زار و نحیف
کرد مغرب را ادا، وآنگه عشاء دل پر از وسواس، در فکر عشاء
بس که بود از بهر قوتش اضطراب نه عبادت کرد عابد، شب، نه خواب
صبح چون شد، زان مقام دلپذیر بهر قوتی آمد آن عابد به زیر
بود یک قریه، به قرب آن جبل اهل آن قریه، همه گبر و دغل
عابد آمد بر در گبری ستاد گبر او را یک دو نان جو بداد
بستد آن نان را و شکر او بگفت وز وصول طعمه‌اش، خاطر شکفت
کرد آهنگ مقام خود دلیر تا کند افطار زان خبز شعیر
در سرای گبر بد گرگین سگی مانده از جوع، استخوانی و رگی
پیش او، گر خط پرگاری کشی شکل نان بیند، بمیرد از خوشی
بر زبان گر بگذرد لفظ خبر خبز پندار، رود هوشش ز سر
کلب، در دنبال عابد بو گرفت آمدش دنبال و رخت او گرفت
زان دو نان، عابد یکی پیشش فکند پس روان شد، تا نیابد زو گزند
سگ بخورد آن نان، وز پی آمدش تا مگر، بار دگر آزاردش
عابد آن نان دگر، دادش روان تا که از آزار او یابد امان
کلب خورد آن نان و از دنبال مرد شد روان و روی خود واپس نکرد
همچو سایه، در پی او می‌دوید عف عفی می‌کرد و رختش می‌درید
گفت عابد چون بدید آن ماجرا: من سگی چون تو ندیدم، بی‌حیا
صاحبت، غیر دو نان جو نداد وان دونان، خود بستدی، ای کج نهاد
دیگرم، از پی دویدن بهر چیست؟ وین همه، رختم دریدن بهر چیست؟
سگ، به نطق آمد که: ای صاحب کمال بی‌حیا، من نیستم، چشمت بمال
هست، از وقتی که بودم من صغیر مسکنم، ویرانهٔ این گبر پیر
گوسفندش را شبانی می‌کنم خانه‌اش را پاسبانی می‌کنم
گاه گاهی، نیم نانم می‌دهد گاه، مشتی استخوانم می‌دهد
گاه، غافل گردد از اطعام من وز تغافل، تلخ گردد کام من
بگذرد بسیار، بر من صبح و شام لا اری خبزا ولا القی الطعام
هفته هفته، بگذرد کاین ناتوان نی ز نان یابد نشان، نی ز استخوان
گاه هم باشد، که پیر پر محن نان نیابد بهر خود، چه جای من
چون که بر درگاه او پرورده‌ام رو به درگاه دگر، ناورده‌ام
هست کارم، بر در این پیر گبر گاه شکر نعمت او، گاه صبر
تا قمار عشق با او باختم جز در او، من دری نشناختم
گه به چوبم می‌زند، گه سنگها از در او، من نمی‌گردم جدا
چون که نامد یک شبی نانت به دست در بنای صبر تو آمد شکست
از در رزاق رو بر تافتی بر در گبری روان بشتافتی
بهر نانی، دوست را بگذاشتی کرده‌ای با دشمن او آشتی
خود بده انصاف، ای مرد گزین! بی‌حیاتر کیست؟ من یا تو؟ ببین
مرد عابد، زین سخن، مدهوش شد دست را بر سر زد و از هوش شد
ای سگ نفس دنیه، یاد گیر! این قناعت، از سگ آن گبر پیر!!!!!
معاشران گره از زلف یار باز کنید
شبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید
حضور خلوت انس است و دوستان جمعند
و ان یکاد بخوانید و در فراز کنید
رباب و چنگ به بانگ بلند می‌گویند
که گوش هوش به پیغام اهل راز کنید
به جان دوست که غم پرده بر شما ندرد
گر اعتماد بر الطاف کارساز کنید
میان عاشق و معشوق فرق بسیار است
چو یار ناز نماید شما نیاز کنید
نخست موعظه پیر صحبت این حرف است
که از مصاحب ناجنس احتراز کنید
هر آن کسی که در این حلقه نیست زنده به عشق
بر او نمرده به فتوای من نماز کنید
وگر طلب کند انعامی از شما حافظ
حوالتش به لب یار دلنواز کنید
